Αρχές Φιλοσοφίας Β’ Λυκείου, Μεταφυσική, Σχέση Νου και σώματος

Μεταφυσική, Σχέση Νου και σώματος

Μονιστικές θεωρίες

Ιδεαλισμός

Οτιδήποτε υπάρχει είναι στην ουσία  πνευματικό. Η ύλη δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή αν δεν αναφέρεται στο πνεύμα.

Υλισμός

   Οτιδήποτε υπάρχει είναι υλικό. Αυτό που θεωρούμε ως συνειδητή εμπειρία είναι μια μηχανική λειτουργία του νου ο οποίος είναι υλικός.

(Αρχαιότητα: ατομικοί και επικούρειοι φιλόσοφοι, Γαλλικός Διαφωτισμός: Λα Μετρί, Ντ’ Ολμπαχ).

Ατομικοί Φιλόσοφοι-Δημόκριτος

Μοναδική είναι μόνο η φυσική πραγματικότητα και οι νοητικές λειτουργίες είναι φυσικοί μηχανισμοί.

Επικούρειοι Φιλόσοφοι-Επίκουρος

Τα πάντα στο σώμα είναι υλικά σώματα, ακόμα και η ψυχή. Οι ψυχικές ιδιότητες εκδηλώνονται με λειτουργίες του οργανισμού

Φυσικαλισμός: Η ακραία μορφή υλισμού: κάθε νοητικό συμβάν ταυτίζεται με ένα φυσικό συμβάν το οποίο οι φυσικές επιστήμες μπορούν να εντοπίσουν στον εγκέφαλό μας.

Συμπεριφορισμός ή Μπιχεβιορισμός: Υλιστική θεωρία (κυρίαρχη στο χώρο της ψυχολογίας λίγες δεκαετίες πριν) η οποία ανάγει το πνευματικό στοιχείο στην εξωτερική συμπεριφορά και στην τάση για μια συμπεριφορική αντίδραση.

Θεωρία της διπλής όψης

Σπινόζα (Ολλανδός Φιλόσοφος του 17^ου αιώνα)

Η νοητική διάσταση του ανθρώπου δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη σωματική. Η ψυχή και το σώμα είναι οι δύο όψεις της ίδιας ουσίας.

Λειτουργισμός

Λογισμικό softwareà συνείδηση

Υπολογιστής hardware à  σώμα

Η πνευματική υπόσταση είναι ένα πρόγραμμα επεξεργασίας δεδομένων -αισθητηριακών εμπειριών  (input)και παραγωγής αντιδράσεων (output) (παραγωγής αντιδράσεων).

Συνείδηση μπορούν να παραγάγουν όχι μόνο τα ανθρώπινα κύτταρα και η οργανική ύλη αλλά και τα ηλεκτρονικά κυκλώματα ενός ρομπότ

Αδυναμίες του υλισμού

 Δεν μπορεί να δώσει απάντηση στο ποια είναι η υφή του νου, πώς τα νοητικά φαινόμενα αναδύονται από τις οργανικές λειτουργίες.

Ερωτήματα που δεν απαντιούνται με τον υλισμό:

Πώς παράγεται η θεωρητική γνώση, πώς διαμορφώνεται η γλώσσα, πώς διατηρεί ο άνθρωπος ηθική συνείδηση.

Γενικότερα με τον υλισμό πρέπει να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας μέσα στον κόσμο ( ο άνθρωπος είναι μόνο ένας βιολογικός, φυσικός μηχανισμός)

 Επιμέλεια Μαρίνα Λαγού