196. Μερικά επίθετα της αρχαίας ελληνικής δε σχηματίζουν τα παραθετικά τους με τις παραθετικές καταλήξεις -τερος, -τατος, παρά παίρνουν στο συγκριτικό την κατάληξη -ίων (αρσ. και θηλ.), -ιον (ουδέτ.) και στο υπερθετικό την κατάληξη -ιστος, -ίστη, -ιστον. Επειδή τα παραθετικά αυτά σχηματίζονται πολλές φορές με διάφορες φθογγικές παθήσεις ή και με θέμα διαφορετικό από το θέμα του θετικού, λέγονται ανώμαλα παραθετικά. Τα επίθετα αυτά είναι:
Θετικός
|
Συγκριτικός
|
Υπερθετικός
|
(θέμα)
| |
1. αἰσχρός
|
ὁ, ἡ αἰσχίων
|
τὸ αἴσχιον
|
αἴσχιστος
|
(αἰσχ-, πβ. αἶσχ-ος)
|
2. ἐχθρὸς
|
ὁ, ἡ ἐχθίων
|
τὸ ἔχθιον
|
ἔχθιστος
|
(ἐχθ-, πβ. ἔχθ-ος = έχθρα)
|
και ομαλά
|
ἐχθρό-τερος
|
ἐχθρό-τατος
|
(ἐχθρο-)
| |
3. ἡδὺς
|
ὁ, ἡ ἡδίων
|
τὸ ἥδιον
|
ἥδιστος
|
(ἡδ-)
|
4. καλός
|
ὁ, ἡ καλλίων
|
τὸ κάλλιον
|
κάλλιστος
|
(καλλ-, πβ. κάλλ-ος)
|
5. μέγας
|
ὁ, ἡ μείζων
|
τὸ μεῖζον
|
μέγιστος
|
(μεγ-)
|
6. ῥᾴδιος
|
ὁ, ἡ ῥᾴων
|
τὸ ῥᾷον
|
ῥᾷστος
|
(ῥα-)
|
7. ταχύς
|
ὁ, ἡ θάττων
|
τὸ θᾶττον
|
τάχιστος
|
(θαχ-)
|
8. ἀγαθὸς
|
ὁ, ἡ ἀμείνων
|
τὸ ἄμεινον
|
ἄριστος
|
(ἀμεν- και ἀρ-, πβ. ἀρ-ετὴ)
|
»
|
ὁ, ἡ βελτίων
|
τὸ βέλτιον
|
βέλτιστος
|
(βελτ-)
|
»
|
ὁ, ἡ κρείττων
|
τὸ κρεῖττον
|
κράτιστος
|
(κρετ-, κρατ-, πβ. κράτ-ος)
|
»
|
ὁ, ἡ λῴων
|
τὸ λῷον
|
λῷστος
|
(λω-)
|
9. κακός
|
ὁ, ἡ κακίων
|
τὸ κάκιον
|
κάκιστος
|
(κακ-)
|
»
|
ὁ, ἡ χείρων
|
τὸ χεῖρον
|
χείριστος
|
(χερ-, χειρ-)
|
10. μακρός
|
μακρό-τερος
|
μακρό-τατος
|
(ομαλά)
| |
»
|
—
|
μήκιστος
|
(μηκ-, πβ. μῆκ-ος)
| |
11. μικρός
|
μικρό-τερος
|
μικρό-τατος
|
(ομαλά)
| |
»
|
ὁ, ἡ ἐλάττων
|
τὸ ἔλαττον
|
ἐλάχιστος
|
(ἐλαχ-)
|
»
|
ὁ, ἡ ἥττων
|
τὸ ἧττον
|
επίρρ. ἥκιστα
|
(ἡκ-)
|
12. ὀλίγος
|
ὁ, ἡ μείων
|
τὸ μεῖον
|
ὀλίγιστος
|
(με-, ὀλιγ-)
|
13. πολὺς
|
ὁ, ἡ πλείων
|
τὸ πλέον
|
πλεῖστος
|
(πλε-)
|
6. Κλίση των συγκριτικών σε -ίων, -ιον (και -ων, -ον)
197. Τα συγκριτικά σε -ίων, -ιον (ή -ων, -ον) είναι δικατάληκτα επίθετα της γ΄ κλίσης με τρία γένη και κλίνονται κατά το ακόλουθο παράδειγμα (πβ. § 178):
(θ. βελτιον-, βελτιοσ-)
Ενικός αριθμός
| |||||
ον.
|
ὁ
|
ἡ
|
βελτίων
|
τὸ
|
βέλτιον
|
γεν.
|
τοῦ
|
τῆς
|
βελτίον-ος
|
τοῦ
|
βελτίον-ος
|
δοτ.
|
τῷ
|
τῇ
|
βελτίον-ι
|
τῷ
|
βελτίον-ι
|
αιτ.
|
τὸν
|
τὴν
|
βελτίον-α ή βελτίω
|
τὸ
|
βέλτιον
|
κλ.
|
(ὦ)
|
βέλτιον
|
(ὦ)
|
βέλτιον
| |
Πληθυντικός αριθμός
| |||||
ον.
|
οἱ
|
αἱ
|
βελτίον-ες ή βελτίους
|
τὰ
|
βελτίον-α ή βελτίω
|
γεν.
|
τῶν
|
βελτιόν-ων
|
τῶν
|
βελτιόν-ων
| |
δοτ.
|
τοῖς
|
ταῖς
|
βελτίοσι(ν)
|
τοῖς
|
βελτίοσι(ν)
|
αιτ.
|
τοὺς
|
τὰς
|
βελτίον-ας ή βελτίους
|
τὰ
|
βελτίον-α ή βελτίω
|
κλ.
|
(ὦ)
|
βελτίον-ες ή βελτίους
|
(ὦ)
|
βελτίον-α ή βελτίω
| |
Δυϊκός (και για τα τρία γένη)
ον., αιτ., κλ. βελτίον-ε
γεν., δοτ. βελτιόν-οιν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου